„Samoopieka nie jest stratą czasu. Dbanie o siebie sprawia, że wykorzystanie czasu jest bardziej zrównoważone.
Samoopieka odgrywa szczególnie ważną rolę w dbaniu o własne zdrowie psychiczne, w tym w radzeniu sobie z objawami lęku.
Samoopieka jest definiowana jako „wielowymiarowy, wieloaspektowy proces celowego zaangażowania w strategie, które promują zdrowe funkcjonowanie i poprawiają dobrostan” (Dorociak i in., 2017).
W szerszym znaczeniu WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) rozumie samoopiekę jako „zdolność jednostek, rodzin i społeczności do promowania i utrzymywania własnego zdrowia, zapobiegania chorobom i radzenia sobie z chorobami - ze wsparciem lub bez wsparcia pracownika ochrony zdrowia. Działania w zakresie samoopieki obejmują praktyki, nawyki i wybory dotyczące stylu życia”. (WHO, 2024).
Możemy również powiedzieć, że samoopieka polega na dbaniu o siebie, aby zapewnić zaspokojenie naszych fizycznych i emocjonalnych potrzeb. Samoopieka to świadome działania podejmowane przez ludzi w celu dbania o swoje:
Samoopieka jest niezbędna do budowania odporności na stresory, które pojawiają się w naszym życiu, zwłaszcza te, na które nie mamy wpływu (Scott, 2024).
Czynności związane z samoopieką są najczęściej kojarzone z czasem wolnym po pracy.
Podejście to ulega jednak zmianie i obecnie dostrzegamy korzyści płynące z wplatania czynności związanych z samoopieką w ciągu dnia, w tym w czasie pracy ,zamiast pozostawiania ich na później. Integracja ta może pomóc w zapewnieniu dobrego zdrowia psychicznego i fizycznego oraz w radzeniu sobie ze stresem i budowaniu odporności.
Dlatego warto zapoznać się z praktycznymi wskazówkami, jak podejmować działania samoopiekuńcze w pracy (Calm Business, 2024).
Kliknij, aby zobaczyć
W jaki sposób możemy zadbać o siebie w miejscu pracy jako pracownicy uczelni wyższych?
Jakie działania w zakresie samoopieki możemy podjąć w miejscu pracy dla siebie i naszych współpracowników?
Praktyki tworzenia kultury samoopieki w miejscu pracy (na podstawie: Calm Business, 2024):
Konkretne formy samoopieki zostały powiązane z różnymi korzyściami dla zdrowia i dobrostanu, w tym ze zdrowszym życiem. Stosowanie skutecznych praktyk samoopieki może prowadzić do szeregu korzyści zdrowotnych, takich jak (Scott, 2024):
Pamiętaj, że aby wspierać swoich studentów w dbaniu o własne zdrowie psychiczne, musisz przede wszystkim zadbać o siebie. Nie zaniedbuj więc swojego dobrostanu i regularnie praktykuj samoopiekę.
Anne, lat 35, pracuje na uniwersytecie jako adiunkt od ośmiu lat. Jest filologiem i zrobiła doktorat z literatury w dziedzinie nauk humanistycznych. Lubi prowadzić badania i uwielbia uczyć studentów. Do tej pory czerpała wiele satysfakcji ze swojej pracy.
Jednak w ostatnich miesiącach Anne odczuwała wysoki poziom stresu i była przeciążona zbyt dużą ilością pracy. Wciąż lubi swoją pracę, ale czuje, że pracuje bez przerwy i ciągle bierze na siebie nowe obowiązki. Sytuacja staje się dla niej coraz trudniejsza.
Na początek Anne może określić swoje priorytety. Może wybrać zadania i projekty, które są dla niej najważniejsze i skupić na nich swoją uwagę.
Może również rozważyć, które projekty może odłożyć na później lub poprosić o pomoc w ich ukończeniu.
Anne powinna również znaleźć czas na odpoczynek i relaks poza pracą. Może ustawić konkretne dni i godziny, w których nie pracuje i odpoczywa.
Anne może również wdrożyć codzienne praktyki samoopieki: techniki relaksacyjne, ćwiczenia, odpowiedni sen, zbilansowane posiłki itp.
Jeśli sytuacja nie ulegnie poprawie, Anne powinna poszukać profesjonalnego wsparcia psychologicznego.W pierwszej kolejności może sprawdzić, czy takie wsparcie oferuje jej pracodawca - uczelnia.
W obszarze samoopieki w miejscu pracy niezwykle ważne jest wsparcie społeczne, a także wsparcie instytucji szkolnictwa wyższego - pracodawcy.
Dlatego jako pierwszy krok sugerujemy zbadanie, w jaki sposób uczelnia dba o pracowników w zakresie zdrowia psychicznego. Czy organizowane są grupy wsparcia? Czy masz dostęp do profesjonalnego wsparcia psychologicznego? Czy dostępne są szkolenia dotyczące np. radzenia sobie ze stresem, zarządzania czasem lub asertywnej komunikacji?
Jeśli tego rodzaju usługa jest niedostępna na Twojej uczelni, zapytaj kolegów, czy ją wdrożą. Może to być pierwszy krok w kierunku wdrożenia rozwiązań, które przyczynią się do poprawy zdrowia psychicznego.
Tytuł: Podsumowanie: Webinarium Verywell Mind - Zdrowie psychiczne w miejscu pracy
Link: https://www.verywellmind.com/recap-verywell-mind-webinar-mental-health-in-the-workplace-5322719
Dlaczego jest to zalecane: Amy Morin, LCSW rozmawiała z panelem ekspertów na temat strategii wspierania zdrowia psychicznego w miejscu pracy podczas webinarium Verywell Mind: Zdrowie psychiczne w miejscu pracy.
Tytuł: 7 wskazówek dotyczących samoopieki podczas pracowitego tygodnia pracy
Link: https://mywellbeing.com/workplace-wellbeing/7-tips-for-self-care-during-a-busy-work-week
Dlaczego jest to zalecane: cenne wskazówki dotyczące samoopieki podczas intensywnego tygodnia pracy
Tytuł: Dobrobyt w szkolnictwie wyższym
Link: https://www.timeshighereducation.com/campus/collections/wellbeing-higher-education
Dlaczego jest to zalecane: Zasoby dla pracowników akademickich i uniwersyteckich
Finansowane przez Unię Europejską. Wyrażone poglądy i opinie są jednak wyłącznie poglądami autora (autorów) i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy Unii Europejskiej lub Narodowej Agencji. Ani Unia Europejska, ani podmiot udzielający dotacji nie ponoszą za nie odpowiedzialności. Numer projektu: 2022-1-PL01-KA220-HED-00008.